خطر سرطان کولون در زنان مسن دیابتی

May3, 2010)ScienceDaily )

گروه تحقیقاتی پزشکان کلینیک مایو دریافتند که احتمال ابتلاء به سرطانهای کولون( قسمت انتهایی رودۀ بزرگ) و رکتوم در زنان مسن دیابتی نسبت به زنان مسن سالم، دو برابر است. نتایج این تحقیقات در مجلۀ Digestive Disease سال ٢٠١٠ در کنگرۀ سالانۀ انجمن متخصصین گوارش آمریکا ارائه شده است.

سرطان کولورکتال عامل ٣/١ مرگهای حاصل از سرطان های مختلف در زنان آمریکایی است. دانشمندان قبلاً دریافتند که دیابت یک عامل خطر برای ابتلأ به سرطان کولون است اما هنوز مکانیزم این کار بخوبی شناخته نشده است.

برای یافتن ارتباط دیابت و سرطان کولون محققین با کمک آزمایشگاه  پاتولوژی نمونه هایی از بافت تومور زنان مبتلا به سرطان (شرکت کننده در این تحقیق) را تهیه کردند، آنها با استفاده از ارتباط این نمونه های بافتی و سایر داده های حاصل از بررسی زنان شرکت کننده در تحقیق به بررسی مسیرهای ایجاد سرطان ،فاکتورهای خطر آن و بررسی ارتباط این فاکتورهای خطر با سه نشانۀ مولکولی متفاوت (molecular markers) پرداختند این سه مارکر سلولی متفاوت عبارتند از:

v    عدم پایداری میکروستالیت ها microsatellite instabilily* یا MSI

v    CPG ایسلند متیلیشن CPG island methylation* یا CIMP

v    جهش در ژن BRAF*

دیابت شدیداً باعث افزایش MSI و مثبت شدن  CIMP و جهش BRAF در زنان دیابتی مبتلا به  سرطان می شود. دکتر Razzak از مرکز تحقیقاتی مایو و ارائه دهندۀ تحقیق در کنفرانس می گوید یافته های ما باعث کشف استرانژی های جدیدی برای غربالگری سرطان کولون ،شیمی درمانی و شیمی درمانی پیش گیرنده در زنان مبتلا به دیابت گردید.

بر اساس یافته های این تحقیقات ما می توانیم تأثیر محیط و سایر فاکتورهای خطر را بر تشکیل تومور در سطح مولکولی روشن کنیم. برای پروژه های آینده محققین تلاش می کنند تا دربارۀ بیولوژی سرطان کولورکتال و اینکه دیابت چگونه خطر ابتلاء به این بیماری را دو برابر می کند، بیشتر بدانند و نیزبه بررسی تأثیر سایر بیماریهای مزمن بر این نوع سرطان خواهند پرداخت. ما امیدواریم تا با داشتن مفاهیم بالا قدم موثری در بهبود مراقبت از بیماران برداریم .                                                 منبع:     

www.sciencedaily.com                                                                             

Microsatellite instability*

نوعی جهش ژنی در قسمت هایی از DNA که خود مسئول تعمیر DNA هستند. این نواحی ژنی که بنام میکروستالیت نامیده می شوند با این جهش ها کوتاهتر یا بلندتر شده یا توالی بازهایشان تغییر می کند. به این پدیده ناپایداری میکروستالیت می گویند با آزمایشات تعیین و شناسایی ناپایداری میکروستالیت ها دانشمندان می توانند تعیین کنند که آیا شخصی مستعد این جهش ژنی و سرطان کولورکتال غیر پولیپی بطور ارثی است یا نه! ( hereditary nonpolyposis colorestal cancer به این سرطان HNPCC یا سندرم Lynch می گویند).

CpG island methylation :

جزایر CG نواحی کوتاهی از DNA هستند که توالی های C و G (ستیوزین و گوانین ) در آنها با فرکانس زیادی نسبت به سایر نواحی وجود دارد. همچنین به آن CpG island نیز می گویند که p نشانۀ پیوند فسفودی استری است که دونوکلئوتید را به هم وصل می کند. جزایر CG غالباً اطراف نواحی پروموتور ژنهای housekeeping(ژنهای housekeepiny ژنهایی حیاتی هستند که در اعمال عمومی سلول نقش دارند) یا سایر ژنهایی که زیاد در سلول فعال هستند، قرار دارد. در این توالی های CG متیله شده، دیده نمی شود. بر عکس در توالیهایی از CG که در نواحی ژنهایی غیر فعال قرار دارند معمولاً متیلاسیون صورت گرفته است که این کار برای خاموش کردن ژنهایی مورد نظر می باشد. چنانچه یک دی آمیناسیون اتفاقی در یک سیتوزین متیله شده صورت گیرد آنرا به تیمین تبدیل می کند. برخلاف تبدیل سیتوزین به اوراسیل که غالباً قابل تعمیر است،تعمیر تیمین به سیتوزین تنها بوسیلۀ mismatch repairصورت می گیرد که خیلی غیر موثر است. بر اساس تکامل در طول زمان،توالی متیله شدۀ CG به توالی TG تغییر می یابد و این موضوع باعث کاهش تعداد توالیهای CG در ژنهای غیر فعال می گردد.

از خصوصیات تومرها عدم تعادل در متیلاسیون سیتوزین در توالی CG است چه هایپر متیلیشن و چه هیپومتیلیشن :

با افزایش متیلشین ناحیۀ CpG در ژنهای خاموش کنندۀ تومور، از فعالیت این ژنها در سرکوب تشکیل تومور کاسته می شود بهمین علت متیلیشن ژنهای مربوط را به عنوان مارکر شناسایی سرطان کولون معرفی می کنند.

BRAF gene : این ژن پروتئینی بنام B-Raf proto-oncogene serine/ threonine- protein kinase یا B-RAF را کد می کند که مسئول فرستادن پیام به سلولها و رشد سلولی است. گاهی در ژن BRAF جهش اتفاق می افتد و پروتئین BRAF را تغییر می دهد. این تغییر ژنی که از طریق والدین می تواند منتقل شود باعث نقص های جنینی میگردد و یا به صورت یک جهش پنهان (oncogene) در بزرگسالی باعث سرطان می شود.